Απάντηση σε επίκαιρη κοινοβουλευτική ερώτηση της Βουλευτού της Δημοκρατικής Αριστεράς Μ. Γιαννακάκη σχετικά με την Ευρω-μεσογειακή Συνεργασία

Σημεία Ομιλίας:

• «Η μεσογειακή πολιτική της χώρας μας στηρίζεται σε δύο βασικούς πυλώνες. Ο πρώτος πυλώνας αναφέρεται στις διμερείς μας σχέσεις με τις μεσογειακές χώρες και ο δεύτερος περνάει μέσα από την Ευρωπαϊκή Ένωση, είτε ως Νότια Διάσταση της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Γειτονίας (Ε.Π.Γ.), είτε δια μέσου της Ένωσης για τη Μεσόγειο (ΕγΜ).

• Στον τομέα των διμερών σχέσεων είναι, νομίζω, γνωστές οι πολυάριθμες και αποτελεσματικές πρωτοβουλίες αναβάθμισης των σχέσεων μας με την Αίγυπτο, το Ισραήλ, το Λίβανο ,την Αλγερία, την Τυνησία και άλλες χώρες της περιοχής, με τις οποίες πέραν των ιστορικών δεσμών, μας συνδέει και ευρεία ταυτότητα απόψεων και συμφερόντων ως προς την αντιμετώπιση των τεράστιων προκλήσεων στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής. Δεν θα αναφερθώ λεπτομερώς στις εξαιρετικά πυκνές συναντήσεις της πολιτικής ηγεσίας, τόσο σε επίπεδο Πρωθυπουργού, όσο και σε επίπεδο Αντιπροέδρου της Κυβέρνησης και Υπουργού Εξωτερικών ή στο δικό μου επίπεδο, διότι είναι ήδη γνωστές. Δεν νομίζω ότι υπήρξε στο πρόσφατο παρελθόν τόσο πυκνή επαφή με τους μεσογειακούς γείτονές μας, όσο τα τελευταία 2 χρόνια.

• Ο δεύτερος πυλώνας της μεσογειακής μας πολιτικής, ο ευρωπαϊκός, περνάει, όπως ήδη είπα, μέσα από το πολυμερές πλαίσιο της Ευρω-μεσογειακής Συνεργασίας, είτε ως πολιτική Γειτονίας – η νότια διάσταση-, είτε μέσω της Ένωσης για τη Μεσόγειο (ΕγΜ).

• Θα ήθελα να υπογραμμίσω ότι αξιοποιήσαμε στο έπακρο το εξάμηνο της Ελληνικής Προεδρίας για να προωθήσουμε τις σχέσεις μας με τον ευρύτερο μεσογειακό χώρο. Στα Συμβούλια Σύνδεσης με την Αλγερία, με το Ιράκ, με την Τυνησία, όχι μόνο προήδρευσε εκ μέρους της Ε.Ε. ο Έλληνας Υπουργός Εξωτερικών, αλλά προωθήσαμε σημαντικά ζητήματα που απασχολούσαν και ενδιέφεραν τους Μεσόγειους φίλους μας, γεγονός για το οποίο έχουν επίσημα εκφράσει τις ευχαριστίες τους. Σε αυτό το πλαίσιο, η Ελλάδα φιλοξένησε στην Αθήνα την 3η Υπουργική Σύνοδο Ε.Ε. – Συνδέσμου Αραβικών Κρατών (10-11.6.2014) και την Υπουργική Σύνοδο της ΕγΜ για το Περιβάλλον και την Κλιματική Αλλαγή (13.5.2014). Θέσαμε ακόμη υπό την αιγίδα της Ελληνικής Προεδρίας, σε συνεργασία με το Σύνδεσμο Αραβικών Κρατών, το Συνέδριο του περιοδικού “Economist” με θέμα «Ευρώπη και Αραβικός Κόσμος: Ενισχύοντας τους πολιτικούς, επιχειρηματικούς και επενδυτικούς δεσμούς» (5-6.5.2014).

• Η Ευρω-μεσογειακή Συνεργασία δεν έχει ατονήσει, αλλά, αντίθετα, έχει εισέλθει σε νέα φάση μετά τα γεγονότα της λεγόμενης Αραβικής Άνοιξης. Η Ε.Π.Γ. αναθεωρήθηκε, προκειμένου η Ε.Ε. να ανταποκριθεί στα νέα δεδομένα, ενώ ήδη έχουν ξεκινήσει οι διεργασίες για την εκ νέου αναθεώρησή της, η οποία περιλαμβάνεται στην εντολή της νέας Επιτροπής. Τόσο κατά την προηγούμενη αναθεώρηση, όσο και κατά την ήδη δρομολογηθείσα, η Ελλάδα διαδραμάτισε και διαδραματίζει καίριο ρόλο, σε συνεργασία με τα λοιπά μεσογειακά κράτη μέλη, με τα οποία μοιραζόμαστε παρόμοιες ανησυχίες γα την περιοχή, συνεισφέροντας ιδέες και προτάσεις και εμμένοντας σε μια κατανομή κοινοτικών πόρων για τη Νότια Γειτονία που ανταποκρίνεται στις κρίσιμες προκλήσεις. Μπορώ να σας διαβεβαιώσω ότι έχουν γίνει επανειλημμένες ελληνικές παρεμβάσεις προς αυτή την κατεύθυνση στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων, σε συντονισμό με Γαλλία, Ιταλία, Μάλτα και Κύπρο. Με τις χώρες αυτές βρισκόμαστε σε διαρκή συντονισμό για θέματα ευρωπαϊκής μεσογειακής πολιτικής.

• Ένα από τα εργαλεία που διαθέτει η ΕΕ για άσκηση θετικής επιρροής στην περιοχή είναι η ΕγΜ, η οποία μπορεί να συνδράμει στη δημοκρατική μετάβαση και την κοινωνικο-οικονομική ανάπτυξη στην ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου. Πρόκειται για ένα μοναδικό οργανισμό, στον οποίο μετέχουν όλες οι χώρες της περιοχής και ο οποίος, μέσω της συνεπούς εφαρμογής συγκεκριμένων προγραμμάτων, αποφέρει απτά οφέλη για τους λαούς της Μεσογείου. Θέλω να τονίσω ότι έχουμε άριστες σχέσεις με την ΕγΜ και ο Γενικός Γραμματέας της έχει επισκεφθεί την Αθήνα επανειλημμένα πριν και κατά τη διάρκεια της Προεδρίας μας. Άτυπα υπο-περιφερειακά σχήματα, όπως ο Δυτικός Μεσογειακός Διάλογος («Διάλογος 5+5»), θα μπορούσαν να λειτουργήσουν συμπληρωματικά προς την ΕγΜ, μέσα από συνέργειες σε συγκεκριμένου τομείς. Σε κάθε περίπτωση, η ΕγΜ, λόγω των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών της, παραμένει για την Ελλάδα το κύριο όχημα της Ευρω-μεσογειακής Συνεργασίας.

• Την Ελλάδα συνδέουν ιδιαίτεροι παραδοσιακοί δεσμοί με τις χώρες της Β. Αφρικής και Μ. Ανατολής, ένα στοιχείο που διευκολύνει την κατανόηση των συνθηκών, καθώς και τη διατήρηση διαύλων επικοινωνίας με τους περιφερειακούς δρώντες. Αυτό το στοιχείο αξιοποιήθηκε ιδίως κατά την Ελληνική Προεδρία του Συμβουλίου της Ε.Ε. και αξιοποιείται και σήμερα. Η Ελλάδα μετέχει ενεργά στις προσπάθειες επίλυσης της κρίσης στη Συρία και στη Λιβύη και βρίσκεται σε συνεχή επικοινωνία με όλους τους διεθνείς παράγοντες.

• Επιτρέψτε μου να προσθέσω ότι και στον τομέα της οικονομικής συνεργασίας υπάρχουν σημαντικά θετικά βήματα και υπάρχουν ακόμα μεγαλύτερες προοπτικές. Πέρα από τις εξαιρετικά σημαντικές πολιτικές επαφές, στις οποίες ήδη αναφέρθηκα και έγιναν σε επίπεδο Πρωθυπουργού ή Υπουργού Εξωτερικών, είχα την ευκαιρία να επισκεφθώ πρόσφατα την Τυνησία από τις 7.9.14 και την Αλγερία στις 4.11.14, μαζί με ομάδα επιχειρηματιών. Την άλλη εβδομάδα μεταβαίνω για τον ίδιο λόγο στο Κάιρο και αμέσως μετά θα έχω την τιμή να συνοδεύω τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας στην πρώτη προεδρική επίσκεψη στην Αλγερία».